No. 0871 (DD Nguyên Tạng)

Vài nét về lịch sử đất nước Mông Cổ

PHẬT ĐIỂN
---o0o---


Vùng đất hiện nay được gọi là Mông Cổ cho mãi đến thế kỷ XIII mới có được lịch sử theo tư liệu văn bản. Vào khoảng thế kỷ IX-X, bộ lạc Khiết Đan (Kidans), một bộ lạc nói tiếng Mông Cổ, thành lập nước Đại Liêu ở miền Bắc Trung Quốc. Đến thế kỷ XI-XII, tất cả các bộ lạc Mông bước vào lịch sử được biết dưới các tên Nguyên Mông, Tartar, Kerait và Jalair; họ thường gây hấn và chém giết lẫn nhau cho đến khi một lạc trưởng tên Temudjin chinh phục và thống nhất tất cả, đặt tên chung là Mongol và tự xưng là Thành Cát Tư Hãn (Genghis Khan). Sự hình thành đế quốc này được ghi trong sử liệu trứ danh Nuuts Tovchoo (Mật sử dân tộc Mông Cổ). Thế kỷ thứ XIII, Mông Cổ là một trong những quốc gia hùng cường nhất thế giới, trải dài từ Đông Hải cho đến miền Tây châu Âu, tiến chiếm Trung Quốc và lập nên nhà Nguyên.

Sau khi nhà Nguyên bị thất bại vào năm 1367 bởi Chu Nguyên Chương, thái tổ nhà Minh, bộ tộc Khiết Đan rút lui về bản địa, tuy vẫn giữ được cương thổ nhưng không còn là trung tâm văn hóa và giao dịch quốc tế nữa. Qua đến thế kỷ XIV-XV, Mông Cổ bị phân chia thành hai nước, Đông Mông và Tây Mông (còn được gọi là Oirat); rồi đến thế kỷ XVI, Đông Mông lại chia thành Ngoại Mông (Khalh Mongolia) và Nội Mông. Những tộc Mông này vẫn chém giết lẫn nhau, cuối cùng thì dân Oirat Tây Mông chiếm ưu thế, sau đó lại phải thua Đông Mông. Đến đầu thế kỷ XVII, bộ lạc Zurchid của Mãn Châu trở nên hùng mạnh nhất, đánh chiếm Trung Nguyên và lật đổ nhà Minh lập nên nhà Thanh, (Mãn Châu là dịch âm của từ Man䪵sri, Văn Thù, vì tộc dân này tôn thờ Văn Thù Bồ tát). Mãn Châu nhiếp phục Nội Mông vào những năm 1630, Ngoại Mông năm 1691 và Oirat Tây Mông năm 1757.

Vào thế kỷ XIII, dưới triều của Hốt Tất Liệt, Phật giáo được tôn sùng là quốc giáo; cho đến thế kỷ XVI thì hầu như toàn thể dân Mông đều theo đạo Phật. Năm 1838, tự viện Gandantegchinlen được kiến lập tại Urga (Ulanbator), trên đồi Dalkha, là trung tâm sinh hoạt của Mật tông Phật giáo. Nơi đây có trường dạy và nghiên cứu Phật học, chiêm tinh học và y học; trở thành trung tâm lớn nhất của Phật giáo Mông Cổ. Tự viện Gandantegchilen (gọi tắt là Gandan) cũng bảo quản một bộ Đại Tạng Mông Cổ (Gangiur) gồm 108 quyển mà vào giữa thập niên 1970, đã cho ấn hành 200 bản sao duy nhất để phân phối cho các thư viện đại học lớn trên thế giới. Hiện nay, tự viện vẫn còn một Tàng kinh các chứa hơn 50 ngàn bộ kinh sách Phật giáo .


---o0o---

No. 0870 ( Hạt Cát dịch)
Ông voi nhà chùa Tích Lan bị bệnh vì ăn nhiều …kẹo chocolat

Colombo, Apr 11, 2006 – Ông voi nổi tiếng nhất Tích Lan, tên gọi là Raja, đã bị bệnh sau khi ăn quá nhiều …kẹo chocolat và những thứ thức ăn chứa nhiều dầu mỡ khác trong dịp Tết vừa qua.

Hàng ngàn tín đồ đã tới viếng thăm Voi Raja tại ngôi chùa Gangaramaya 150 tuổi ở Colombo trong những ngày trước Tết bắt đầu hôm thứ Năm.

Nhiều người đã mang đến cho Raja bánh chiên dầu, chocolat, cơm nấu sữa, mức khóm v.v…chư Tăng chăm sóc ông Voi đã nói như trên.

Ông Voi này rất háo ăn, và hôm Thứ Hai nhiều người đã đến và cho voi tất cả mọi loại thức ăn. Buổi chiều hôm thứ Ba, ông Voi bắt đằu quằn quại trong cơn đau với nước mắt rưng rưng.

Vị tu sĩ trông coi Voi Raja, một nhà thú y và là khoa trưởng khoa Ðộng Vật Học tại Ðại Học Colombo nói “Ông voi bị nôn mữa và vật vả trong chuồng”.

Thức ăn của loài voi đa số là thực vật, hệ thống tiêu hóa của nó không dễ dàng thích ứng với
thức ăn chứa nhiều chất béo.

Trong nhiều thế kỷ, các gia đình thuộc dòng dõi quý tộc tại Tích Lanthích nuôi dưỡng voi bắt được từ nơi hoang dã. Sự hiện diện của một ông voi, nhất là một ông voi khổng lồ như Raja, là một việc bình thường tại những ngôi chùa lớn ở Tích Lan, nơi mà Phật Giáo là tôn giáo chính.

Một thế kỷ trước, khoảng 10 đến 15 ngàn thớt voi đi lang thang rong ruổi đó đây trong những nơi hoang dã tại Tích Lan, nhưng hiện nay thì chỉ còn khoảng 3000, đa số là vì việc bị bắt trộm và bị mất môi trường sinh sống.

Chư Tăng hôm thứ Ba đã treo một tấm biển đề “Xin đừng cho Voi ăn”.

Chocolate binge sickens famous jumbo

April 11 2006 at 10:24AM

By Dilip Ganguly

Colombo - Sri Lanka's most celebrated elephant, "Raja," has fallen ill after eating scores of cookies, chocolates and other rich food offered to him as part of Buddhist new year celebrations.

Thousands of worshippers have visited Raja at Colombo's 150-year-old Gangaramaya Temple in recent days ahead of the new year celebrations starting on Thursday.

Many have offered Raja, named for the word meaning king in both Sinhalese and Tamil, homemade cookies deep fried in coconut oil, chocolates, rice cooked in thick milk and fermented slices of sweet pineapple, monks who care for him said on Tuesday.

'He likes eating and on Monday many people came and offered him all sorts of things'
At dawn on Tuesday, monks found Raja writhing in pain with tears in his eyes.

Monks, a veterinarian and the chief of zoology at Colombo University attended to Raja, 45, who retched and thrashed about in discomfort in his sandy enclosure.

"He likes eating and on Monday many people came and offered him all sorts of things," said Kirinde Assaji, the 37-year-old monk who led efforts to help Raja.

Elephant's mostly eat vegetation, and their digestive system cannot easily cope with rich or processed foods, veterinarians said.

"We presume he has got a severe infection through bad food and is unable to purge normally," said Tissa Ratnasuriya of Colombo University's Zoology Department. "The cookies... literally are soaked in oil and those were given to Raja. He is under severe pain."

For centuries, aristocratic families in Sri Lanka kept elephants captured from the wild. The presence of an elephant, preferably a bull elephant like Raja, is common at big Buddhist temples in Sri Lanka, where Buddhism is the majority religion.

A century ago, 10 000 to 15 000 elephants roamed wild in Sri Lanka, but today only about 3 000 remain, largely because of poaching and loss of habitat.

The monks on Tuesday hung a handwritten notice by Raja's enclosure that read: "Do not feed the elephant." - Sapa-AP
http://www.int.iol.co.za/index.php?set_id=1&click_id=126&art_id=qw1144740782925B264

No. 0868 ( Hạt Cát dịch)
Trung Quốc khai mạc Hội Nghị Diễn Ðàn Phật Giáo Thế Giới trong sự vắng mặt Ðức Ðạt Lai Lạt Ma.
By UNITED PRESS INTERNATIONAL
Published April 13, 2006

Hàng Châu- Trung Quốc. Lãnh đạo Tây Tạng lưu vong, Ðức Ðạt Lai Lạt Ma, đã không được mời tham dự Hội Nghị Diễn Ðàn Phật Giáo Thế Giới Lần Thứ Nhất, hội nghị đã được khai mạc hôm thứ Năm và đang diễn ra cho tới ngày Chủ Nhật tại Hàng Châu, Trung Quốc.

Phóng viên hãng thông tấn Tân Hoa Xã Trung Quốc trích dẫn lời của ông Qi Xiaofei thuộc Cơ Quan Truyền Thông Văn Hóa Tôn Giáo Trung Quốc đã nói “ Theo quan điểm của tôi, nếu xuất hiện trong hội nghị, Ðức Ðạt Lai Lạt Ma sẽ chắc chắn nêu lên một vấn đề làm căng thẳng không khí hài hòa của diễn đàn. Ông nói, mục đích chính của hội nghị là cung cấp một sự bình đẳng, đa dạng và nền tảng cởi mở cho đối thoại giữa tất cả những ai yêu chuộng chúng sinh, bảo vệ và lo lắng cho Phật Pháp. Ông Qi còn nói thêm .“Vị lãnh đạo Tây Tạng lưu vong này không chỉ là một nhân vật tôn giáo mà còn là một người ngoan cố lâu năm với chủ trương ly khai".

Thay thế cho Ðức Ðạt Lai Lạt Ma, Trung Quốc đã mời vị Ban Thiền Lạt Ma mà họ công nhận, còn vị Ban Thiền Lạt Ma được Ðức Ðạt Lai Lạt Ma nhìn nhận thì đã biến mất và được tin tưởng rằng đang bị giam giữ đâu đó.

China decides against inviting Dalai Lama
Zee News, April 13, 2006

Beijing, China -- China has decided not to invite Tibetan spiritual leader Dalai Lama to the first world Buddhist forum to be held from today in the country's east, saying his presence would have posed a "disharmonious" element to the meeting.

"In my opinion, if he appears at the forum, he will surely pose a really disharmonious note to the general harmonious tone of the forum," vice president of the China religious culture communication association Qi Xiaofei said yesterday, when asked why Dalai Lama was not invited for the April 13-16 event in Hangzhou, capital of Zhejiang province.

The main purpose of the forum was to provide an equal, diversified and open platform for dialogue between all those who love all living creatures, protect and care for the Buddhism, state-run Xinhua news agency quoted him as saying.

"We welcome any form of exchanges, but we won't give Dalai Lama any chance to disharmonise the forum," he said.

"What we need here and now is dialogue rather than confrontation," he said, claiming that judging from Dailai Lama's past activities, he might bring about harm to the "harmony" theme of the forum.

Qi alleged that Dalai Lama was not only a religious figure but also a long-time "secessionist".

His comments comes days after a senior Chinese official said Beijing can consider a visit by the Dalai Lama.

"It is not impossible for us to consider his visit" provided the Dalai Lama completely abandons Tibetan independence, Ye Xiaowen, who heads state administration for religious affairs, had said.

Ye said the Dalai Lama "has failed to deliver a clear message on his stance," but added, "we can discuss it (the trip by Dalai Lama)."

http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=1,2549,0,0,1,0

No. 0867 ( Hạt Cát dịch)

Hội Nghị Diễn Ðàn Phật Giáo Thế Giới: Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc kêu gọi thế giới sống chung hòa bình .

Tân Hoa Net, April 13, 2006

Hàng Châu, Trung Quốc-- Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc, ông Kofi Annan đã kêu gọi cộng đồng quốc tế làm việc trên các điểm tương đồng và sống chung hòa bình của con người trên khắp thế giới trong một bức thư được gửi đến chào mừng Hội Nghị Diễn Ðàn Phật Giáo Thế Giới Lần Thứ Nhất khai mạc tại đây hôm thứ Năm.

Bức thư đuợc ông Ðổng Kiến Hoa, phó chủ tịch Ủy Ban Chính Trị HiệpThương Nhân Dân Trung Quốc, đọc trước hội nghị. Ông Annan kêu gọi đại chúng bỏ qua những suy nghĩ có tính cách hẹp hòi và ngắn hạn, hãy nâng cao giá trị bản thân cho một vũ trụ với triển vọng tương lai, từ hạnh phúc một cộng đồng nhân loại lớn hơn có thể được nhìn thấy cũng quan trọng như hạnh phúc từng cá nhân

Ông nói đạo đức của Ðức Phật và lý tưởng nhân bản đã khai sinh ra một truyền thống tâm linh vững mạnh liên tục hoàn thiện đời sống của hàng triệu con người cho tới hơn 2,500 năm sau.

Ngày nay, cái nhìn của Ðức Phật về hòa bình có thể còn thích hợp hơn bao giờ hết. Thực vậy, nếu như chúng ta muốn có một cơ hội vượt qua nhiều thử thách mà chúng ta phải đối đầu hằng ngày- trong những lãnh vực của hòa bình và an ninh, phát triển và bảo vệ môi trường toàn cầu.

Ông kêu gọi đại chúng, bất cứ nguồn gốc, chủng tộc, văn hóa hoặc tín ngưỡng nào, hãy cảnh giác cái sự thật là họ không khác nhau về cơ bản, như là cùng chia sẻ một căn nhà, một tinh cầu nhỏ hơn bao giờ hết, tinh cầu mà tất cả mọi người trong giới hạn cùng nhau chung sống.

Ông Annan kết luận “ Cho nên, chúng ta hãy cùng nhau hướng về những điểm tương đồng tốt đẹp và sự dung hợp và sống chung hòa bình của tất cả mọi người trên thế giới”

Annan calls for harmonious coexistence of world people
Xinhua, April 13, 2006

HANGZHOU, China -- United Nations Secretary-General Kofi Annan called on the international community to work for the common interests and harmonious coexistence of people across the world in a le tter congratulating on the opening of the First World Buddhist Forum here Thursday.

The letter was read by Tung Chee Hwa, vice-chairman of the National Committee of the Chinese People's Political Consultative Conference. Annan urged people to think beyond their narrow and short-term interests, and raise themselves to a universal perspective from which the well-being of the broader human community can be seen to be as important as the individual well-being.

He said that the Buddha's ethnical and humanitarian ideals gave birth to a vibrant spiritual tradition that continues, more than 2,500 years later, to ennoble the lives of millions of people.

"Today, the Buddha's vision of peace may be more relevant than ever before. Indeed, if we want to have a chance of overcoming the many challenges that face us today - in the fields of peace and security, development, and the protection of our global environment."

He called on people, whatever their origin, race, culture or belief, to be aware of the fact they are not essentially different,as they share the same home, an ever smaller planet on which everyone is bound to live together.

"So, let us work together toward the common good and the harmonious and peaceful coexistence of all the world people," Annan said.
http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=1,2548,0,0,1,0