No. 0974 ( Hạt Cát dịch)

Khám phá thêm di chỉ Phật Giáo ở Bangladesh
Hasibur Rahman Bilu, Bogra,

Bangladesh- Wed. June 07, 2006 -Bộ Khảo Cổ vừa khám phá thêm một tàn tích ngôi chùa Phật Giáo, là một di chỉ nền gạch có thể được coi là ở vào thế kỷ thứ 7 hoặc thứ 8 tại khu lịch sử Mahasthangarh ở Bogra, trong một cuộc hợp tác khai quật giữa Bangladesh và Pháp Quốc.

Kiến trúc ngôi chùa PhậtGiáo nền gạch này được phát hiện ở gần Mahasthang, có ít nhất 1,200 tuổi. Ông Giám Ðốc Khu Vực bộ Khảo Cổ Abdul Khaleque nói như trên.

Công trình khai quật cuối cùng của đoàn hợp tác Pháp Quốc – Bangladesh chấm dứt hồi tháng 3 năm này, 2006.

Ngôi chùa mới khám phá có cấu trúc tương tự như chùa Godaibari phát hiện trước đó tại Mahasthangarh và chùa Itakhola Mura phát hiện ở Mainamati, Comilla, một bản tường trình khai quật thuộc bộ Khảo Cổ cho biết như trên.

Một viên chức của bộ nói rằng cấu trúc nền gạch phát hiện ở ngôi chùa cho thấy rõ ràng 2 phòng nhỏ. Có hai phiến đá cao tuổi hơn ngôi chùa cũng được phát hiện. Một con đường lát gạch rộng lớn được tìm thấy bên dưới kiến trúc của một ngôi nhà.

Các nguồn tin khảo cổ cho biết một con số lớn cổ vật kể cả ngoạn khí và gạch men, đồ sành sứ, đất nung, đồ chơi và tiền đồng thuộc thời kỳ Gupta và Paul cũng được tìm thấy ở địa điểm trên. Một đài kỷ niệm cũng đượ phát hiện trong khu vực với dấu hiệu của những ngôi nhà xưa cổ. Ông Abdul Khaleque nói cần nhiều cuộc khai quật nữa để tìm hiểu thêm về ngôi chùa và cấu trúc của nó.

Một số lớn gạch trong kiến trúc ngôi chùa đã bị mất cắp ở nhiều thời điểm khác nhau, cả hai trước và sau cuộc khai quật. Các viên chức bộ Khảo Cổ cho biết như trên, nghe nói bởi vì thiếu lực lượng bảo vệ cho khu vực.

Trước đó, bộ đã khám phá một cái lò đất nung ở vào năm 400 trước Tây Lịch cùng một địa điểm cùng với nhiều cổ vật khác từ nhiều thời đại khác nhau. Tiền đồng cổ, tượng Phât, đất nung và cấu trúc nhà xưa cổ đã được khám phá tại nhiều vị trí khác nhau tại Mahasthangarh trong suốt thời gian khai quật kể từ năm 1993.

Mahasthangarh 1,200-yr-old temple, road dug out
Wed. June 07, 2006
Hasibur Rahman Bilu, Bogra

The Archaeology Department has discovered a Buddhist temple and a brick-soled road dating possibly between the seventh and eighth centuries at the historic Mahasthangarh site in Bogra during a Bangladesh-France joint excavation recently.

The structure of the brick-built Buddhist temple found near the Mahasthan Mazar is at least 1,200 years old, said Regional Director of Archaeology Department Abdul Khaleque.

The latest session of the Bangladesh-France joint excavation ended in March this year, he said.

The temple has features similar to the Godaibari Dhap temple found earlier at Mahasthangarh and the Itakhola Mura temple found at Mainamati in Comilla, said an excavation report of the Archaeology Department.

An official of the department said the brick structures found in the temple are clearly two small rooms. Two pieces of stone older than the temple were also found, he added.

The wide brick road was found under the structure of a house.

Sources said a good number of antiques including ornamental and polished bricks, clay ornaments and toys, terracotta pieces and cast coins of the Gupta and Paul periods were also found at the site. A monument was also detected in the area with signs of ancient houses.

Abdul Khaleque said more excavation is needed to know more about the temple and its structure.

A huge number of bricks have been stolen from the temple at different times--both before and during the excavation, officials at the Archaeology Department said, alleging lack of security at the site.

Earlier, the department discovered an earthen stove of 400 BC from the same area along with other antiquities from different periods.

Ancient coins, statues, terracotta and old house structures have been discovered at different points of the Mahasthangarh site during the joint excavation since 1993.

http://www.thedailystar.net/2006/06/07/d60607012113.htm